Osobowość zależna

Kurczę. Zabrałam się za to zaburzenie osobowości i jakoś mi się wydawało, że nie będzie zbyt trudno. Schizotypowe lub schizoidalne sprawiłoby więcej trudności, a jednak… Czym bardziej zagłębiam się w osobowość zależną tym ciekawsza mi się wydaje. Mam też wrażenie, że całe pokolenia przystosowywane są do bycia taką właśnie osobowością.

Czytaj dalej, bo bardzo możliwe, że właśnie ty znajdziesz w sobie kilka z cech typowych dla tego zaburzenia osobowości. Ogólnie o zaburzeniach osobowości pisałam już TU, więc jeżeli nie wiesz, jak powstają i czym się charakteryzują to przeczytaj koniecznie.

Nastawiona na innych, ignorująca własne potrzeby z ciągłym lękiem, że ktoś będzie niezadowolony. Czy to nie opis idealnej żony? Podporządkowana, żyje dla innych, głownie dla męża i rodziny. Jak typowy obraz “kury domowej” tak często widziany w starych polskich filmach i serialach może być głębokim zaburzeniem osobowości?

Ciężko tak naprawdę zrozumieć jakiekolwiek zaburzenie po samej liście objawów, dlatego spróbuj wejść do przykładowej zaburzonej głowy.

Opieka i kontrola

Po pierwsze osoba z osobowością zależną jest na stałym czuwaniu. To co zaprząta jej głowę to jak uszczęśliwić innych. Co zrobić, żeby byli zadowoleni i przede wszystkim dobrze o niej myśleli.

Przypomina to trochę opiekę nad małym dzieckiem. Trzeba mieć oczy dookoła głowy i wyprzedzać myślami każdy ruch. Dodatkowo jeszcze domyślać się co taki dzieciaczek może chcieć, ponieważ sam nie mówi.

No tylko zamiast jednego takiego dziecka, zaburzenie osobowości zwala ci na głowę cały świat. Nie tylko męża, dzieci i teściową, ale też sąsiadów, a nawet nieznajomych w sklepie.  To jakby 24/7 być odpowiedzialnym za całe przedszkole. Działanie każdego dziecka jest tylko i wyłącznie pod twoją kontrolą. Masz sprawić, żeby były zadowolone, szczęśliwe i w żadnym wypadku nic im nie brakowało. Musisz też unikać jakichkolwiek błędów, bo samooskarżanie się nie da ci nigdy spokoju.

Wewnętrzny krytyk

No właśnie. Samooskarżanie. Twój wewnętrzny krytyk ma bardzo donośny głos, który jest w stanie przebić się przez wszystko. Nawet black metal puszczony na full nie zagłuszy tego upierdliwego głosu w twojej głowie. Oczekujesz od siebie tak wiele, że nigdy nie uda się tego spełnić jednocześnie nie akceptując żadnych uchybień. To musi skończyć się wyrzutami sumienia.

Brak wiary w siebie

Poczucie własnej wartości? Phii… to nie istnieje. To chyba jasne, że skoro potwierdzenia swojej wartości cały czas szukasz w zadowolonych spojrzeniach innych to raczej nie ma go w tobie. To jak najbardziej zrozumiałe. Każdy potrzebuje czuć się doceniony i wartościowy, a skoro nie możesz dać sobie tego sama, szukasz u innych. Niestety docenienie zewnętrzne jest o wiele mniej warte i mniej trwałe niż to płynące z wewnątrz. W rezultacie mogą pojawiać się trudność w podejmowania decyzji, czy wyrażaniu własnego zdania.

Nałogi

Jak się nie trudno domyślić nikt nie jest w stanie znieść tego zbyt długo, dlatego osobowość zależna jest niezwykle podatna na wszelkie używki. Pomagają one w wyłączeniu się z tej ciągłej kontroli i dogadzania i pozwalają puścić hamulce. Wiadomo, że dobrze się to nie skończy. Alkohol, narkotyki, hazard pozwalają na chwilę wyjść ze swojej stałej roli, jednak nie rozwiązują problemów. Co najwyżej ich dodają.

Skąd to się bierze?

Z obawy przed utratą bliskiej osoby. To całe zadowalanie innych wynika właśnie z lęku przed ich utratą. Osoba czuje się całkowicie zależna i w sumie jest. Prawie nie powala istnieć sobie jako odrębnemu JA, ponieważ inne osoby zajmują w jej świadomości miejsce na piedestale. Co by było gdyby te osoby zniknęły? Skoro to one budują życie i poczucie wartości? Skoro to wokół ich dobrostanu kręcą się codzienne myśli osobowości zależnej. Co by było gdyby straciła te bliskie osoby? Gdy tak wsłuchasz się w te obawy, ten lęk wydaje się całkiem naturalny.

Osobowość zależna jak każda inna osobowość jest tak złożona, że nie sposób opisać jej w pełni w jednym krótkim tekście. Podejrzewam, że i w 20 byłoby ciężko. Musisz, więc zrozumieć drogi czytelniku, że to tylko drobne muśnięcie wiedzy na ten temat.

Skoro już jest taka możliwość, warto sięgnąć po informacje z pierwszej ręki. Poniżej film osoby zależnej opowiadającej o swoim zaburzeniu osobowości.

Kącik filmowy

Shrek – wiele bajek bazuje na zaburzeniach psychicznych jako punkcie wyjścia do ciekawej osobowości bohaterów. Wydaje mi się, że w przypadku tej bajki zabieg nie był celowy. Oczywiście oznaki osobowości zależnej można zauważyć u Osła. Najśmieszniejszej postaci w całym filmie. Ślepo podąża on za swoim „przyjacielem” nawet wtedy, gdy ten źle go traktuje. Kiepsko znosi samotność. Szybko zmienia zdanie. Jeżeli jego opinia nie jest pochwalana w mgnieniu oka dostosowuje się do tej bardziej popularnej. W zasadzie nie istnieje jako osobna istota, a raczej koegzystuje przyczepiony do tytułowego Shreka.

 Znasz jeszcze jakieś filmy w których pojawia się osobowość zależna? Napisz, chętnie obejrzę, a może i inni będą zainteresowani.