Najpopularniejsze fobie
Zacznijmy może od samego początku. Czym w sumie są fobie, na czym polegają? Jak odbijają się na życiu osób na nie cierpiących?
Czym są fobie?
Fobie to nie fanaberie. To zaburzenie nerwicowe, które realnie utrudnia osobie na nie cierpiącą normalne funkcjonowanie. Taka osoba przeżywa silny lęk i niepokój w przypadkach zetknięcia się z obiektem fobii. Najczęściej już same myśli mogą wywoływać niepokój.
Lęk fobiczny to nie zwykły lęk w sytuacji zagrożenia życia. Jest on irracjonalny i sama osoba obciążona fobią o tym wie. Nie to nie jest tak, że wyobraża sobie pająka jako giganta, który może ją zjeść albo wmawia sobie, że może ją opleść siecią i rozpuścić jak byle muchę. Nie. Ona dobrze wie, że ten strach jest głupi, jednak ta świadomość wiele nie zmienia.
Kiedy odczuwasz lęk?
Wyobraź sobie, że masz arachnofobię – boisz się pająków. Czy przeżywasz lęk tylko wtedy, gdy pająk niespodziewanie pojawia się naprzeciwko ciebie? Jeżeli tak jest i to jedyny moment, gdy odczuwasz strach w związku pająkami to mogę cię uspokoić. Nie masz arachnofobii! Osoba z fobią będzie obawiała się natknięcia na pająka nawet, gdy go nie widzi. Nie tylko w zakurzonych stodołach i niezamieszkałych domach, gdzie ryzyko spotkania pająka jest ogromne. Będzie przeżywała niepokój nawet myśląc o pająkach, a na widok fotografii tego stworka może przeżywać paniczny lęk.
Jak fobie mogą ograniczyć życie?
W naszym przypadku osoba obciążona fobią ze strachu przed spotkaniem pająków może unikać wszelkich miejsc, w których mogłyby się znaleźć.
Rezygnuje z wymarzonej pracy, ponieważ szef postawił sobie terrarium z ptasznikami.
Nie pójdzie z dzieckiem do zoo obejrzeć pingwiny, ponieważ musi przejść przez dział z robalami.
Może nawet nie przyjmie starej skrzyni po ukochanej babci, bo stała od lat na strychu, gdzie przecież o pająki nie trudno.
Jakie fobie są najpopularniejsze?
Są pewne fobie o których słyszał każdy. Ich obiekty najczęściej wywołują niepokój nie tylko u garstki osób cierpiących na fobię, ale u wielu całkiem zdrowych osób.
Nie mam arachnofobii, ale gdy w środku nocy wielkie czarne bydle przebiegło obok mojej głowy bez większego namysłu zmieniłam sypialnię na kilka miesięcy. Jednocześnie, gdy widzę pająka na zdjęciu nie boję się, nie wpadam w panikę. Moje serce nie zaczyna walić jak oszalałe, a organizm nie daje znać, że czas uciekać. Odczuwam jedynie odrazę.
Część z obiektów fobii w pewnych warunkach naprawdę jest zagrażająca lub była dużym niebezpieczeństwem dla naszych przodów. Może z tego powodu właśnie tak mocno trzymają się człowieka nawet w XXI wieku.
1. Agorafobia
Lęk przed przebywaniem po za domem, wśród ludzi, przestrzenią i tłumami. Bardzo często na agorafobię cierpią osoby, którym przytrafiały się ataki paniki. Atak, jeżeli wydarzył się po za domem, w zatłoczonym miejscu może zostać skojarzony z miejscem, a nie jakąś inną losową sytuacją. Jeżeli ataki powtarzają się w podobnych miejscach osoba na nie cierpiąca może zacząć ich unikać biorąc je za przyczynę, a stopniowo coraz bardziej ograniczać swoją przestrzeń życiową.
2. Klaustrofobia
Lęk przed ciasnymi pomieszczeniami. Może wystąpić u osób, które w dzieciństwie zostały zamknięte w ciasnym, ciemnym pomieszczeniu. Nie muszą być to ofiary przemocy czy znęcania. Może to być dziecko, które zamknęło się w wersalce podczas zabawy w chowanego i nie było się w stanie przez dłuższy czas wydostać. Przyznaj, że jest to niekomfortowa sytuacja i może zostawić po sobie ślad.
3. Akrofobia
Lęk wysokości. Jest to jedna z fobii, której podstaw naukowcy doszukują się nie w traumatycznych wydarzeniach, ale wrodzonych uwarunkowaniach. Lęk przed wysokością wiąże się z lękiem przed upadkiem, a upadek stanowił kiedyś i obecnie zagrożenie śmiertelne.
4. Hemofobia
Lęk przed krwią i wszystkim co z nią związane. Oczywiście nikt nie lubi pobierania krwi, jednak hemofobicy nie mogą o niej nawet słuchać. Już samo słowo żyła lub strzykawka może wywoływać bardzo silne nieprzyjemne emocje.
5. Nyktofobia
Lęk przed ciemnością. Fobia ta najbardziej kojarzy się z okresem dzieciństwa, kiedy to nie jedno dziecko sypia przy zapalonej lampce. Ciemność ma w sobie dużo czynników wywołujących strach. Tracimy wtedy kontrolę, stajemy się bardziej bezbronni, a wyobraźnia szaleje. Czy jest się czego bać? Dzieci mają potwory pod łóżkiem, kiedyś zagrożeniem mogły być dzikie zwierzęta, a na ulicach miasta człowiek z nożem.
6. Hydrofobia
Lęk przed woda. I nie mam teraz na myśli strachu przed szklanką wody, a raczej przed dużymi zbiornikami i pływaniem w nich. Co roku w samej Polsce kilkaset osób ginie w wyniku utonięcia, więc strach nie jest nieuzasadniony.
7. Astrafobia
Lęk przed burzą. Sama miałam okazję poznać kogoś kto panicznie bał się burz. Są miejsca, gdzie burza nie stanowi dla człowieka żadnego zagrożenia. Jeżeli mieszkasz w bloku –albo jeszcze lepiej – przy dużej fabryce mającej najlepsze piorunochrony, to nie masz czego się bać. Lęk ten może być większy, gdy wychowujesz się na wsi, gdzie może co dwudziesty dom ma piorunochron, a ty osobiście znasz osoby, którym spłoną dom. Odłączanie wszystkich urządzeń od prądu, zamykanie okien, nasłuchiwanie grzmotów i paniczny strach to typowe symptomy pojawiające się u astrafobików.
8. Arachnofobia
Lęk przed pająkami. To już sobie omówiliśmy powyżej.
9. Ofidiofobia
Lęk przed wężami. Węże jako takie mogą być nawet śmiertelnym zagrożeniem dla człowieka.
10. Rodentofobia
Lęk przed gryzoniami. Kto choć raz nie widział filmu w którym spanikowane kobietki wskakują na stół, gdy tylko zobaczą szczura? Ja widziałam nie raz. Mimo, że sama bardzo lubię gryzonie to znam osoby, które się ich boję lub brzydzą. O ile ja widzę w nich słodkie pyszczki, malutkie uszka i mięciutkie futerka, o tyle ktoś może widzieć chodzący inkubator chorób.
A ty jaką fobię podejrzewasz u siebie?